فرانسه و کودتای نیجر
سیاست شرق _ کودتای صبح چهارشنبه ۴ مرداد(۲۶ ژوئیه) در کشور نیجر و علیه رئیس جمهور محمد بازوم، جمهوری این کشور، واکنش واکنش‌های را در میان کشورهای غربی برانگیخته‌است، مسئله ای که تأثیری جدی بر حضور فرانسه در آفریقا به جای خواهد گذاشت.
کودتا در نیجر، واکنش‌های منفی را در میان مختلف به دنبال داشته است. سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آمریکا و جامعه منطقه غرب آفریقا (Ecowas) آن را محکوم کرده و خواستار آزادی رئیس جمهور بازوم و بازگشت این کشور به قانون اساسی بودند.
واکنش روسیه
«ماریا زاخارووا» سخنگوی ریاست جمهوری روسیه نیز در بیانیه ای در ارتباط با موضوع وقوع کودتا در کشور نیجر اعلام کرد: مسکو از طرف های درگیر در تحولات جاری در نیجر می خواهد از توسل به زور خودداری کنند.
با این حال،«یوگنی پریگوژین»، رئیس گروه شبه‌نظامی واگنر از کودتای نظامی نیجر استقبال کرده است.
پریگوژین همچنین تاکید کرد که اعضای گروهش برای ایجاد نظم در نیجر آمادگی لازم را خواهند داشت.
رئیس گروه واگنر این موضع گیری را با انتشار یک پیام صوتی در کانال‌های تلگرامی این گروه اعلام کرد و کودتای نیجر را لحظه آزادی از دست استعمارگران غربی توصیف نمود.
کودتا در نیجر ممکن است پایانی بر دوره سلطه فرانسه بر این کشور و آفریقا نیز باشد و روابط میان این کشور آفریقایی تحت استعمار فرانسه را با بحران مواجه سازد.
واکنش فرانسه
شاید به همین دلیل است که امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، این کودتا را غیرقانونی اعلام کرد. به گفته مکرون، این کودتا برای مردم نیجر و برای کل منطقه خطرناک است.
نیجر در سالهای اخیر کانون تلاش‌های غرب در مقابله با گروههای اسلامگرا در غرب آفریقا و همچنین رویارویی با نفوذ فزاینده روسیه بود.
اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ تصمیم به انجام ماموریتی نظامی در نیجر برای آنچه مقابله با تروریسم منطقه‌ای، عنوان شد گرفت.
کودتا در نیجر پس از مالی و بورکینافاسو، سومین کودتا در منطقه از سال ۲۰۲۰ می‌شود. این کودتا اساسا حضور فرانسه در منطقه ساحل را با بحرانی جدی مواجه می‌کند.
کودتاچیان نیجر، به دولت فرانسه هشدار داده است که هیچ‌ظگونه مداخله در امور داخلی خود را تحمل نمی‌کنند.
فرانسه هنوز تصمیمی نگرفته است
بین ۱۵۰۰ تا دو هزار سرباز فرانسوی در نیجر مستقر هستند و ۵ هزار کانتینر تجهیزات نظامی در نیامی ذخیره شده است که با کودتای اخیر، روابط با فرانسه، در پرده ای از ابهام قرار گرفته است.
قرارداد جدید اورانیوم در ماه مه امضا شده بود
در صورتی که با همکاری میان فرانسه و نیجر برای همیشه ناممکن شود، همکاری اقتصادی بین دو کشور دچار مشکل خواهش شد. فرانسه مواد خام اورانیوم خود را که برای بهره‌برداری از رآکتورهای ضروری است، از معادن نیجر به دست می‌آورد.
۲۰ درصد واردات اورانیوم فرانسه از منطقه ساحل است. در ماه مه سال جاری، شرکت اتمی فرانسوی «اورانو»، قراردادهای با دولت نیجریه امضا کرد. نیکلاس ماس، مدیر تجارت مواد معدنی این شرکت در هنگام امضای قرارداد گفته بود که اورانیوم فرانسه از نیجر تا سال ۲۰۴۰ تمدید می‌شود. او همچنین گفته بود “ما با هم متعهدیم که این معدن تا زمانی که ممکن است قابل بهره برداری باشد.”
در زمانی که تلاش‌ها برای به حداقل رساندن خرید اورانیوم از حوزه نفوذ روسیه انجام می‌شود، در نیجر یکی از اجزای اصلی سرمایه‌گذاری فرانسه به شمار می‌رود. در صورتی که قراردادهای اورانیوم با نیجر در اثر این کودتا به خطر بیفتد، صنعت انرژی فرانسه با مشکل روبرو خواهد شد. اگر به گواه نظرات، شاید همکاری اقتصادی با فرانسه که نیامی از آن منفعت کسب می‌کند، تنها تضمینی برای پاریس باشد تا به خاطر آن، نفوذ خود را به طور کامل در نیجر از دست ندهد.
کشور نیجر، با مساحت ۱،۲۶۷،٠٠٠ کیلومتر مربع، جمعیتی نزدیک به ۲۴ میلیون نفر دارد که حدود ۹٠ درصد آنها مسلمان هستند.
نیجر، عضو سازمان کشورهای اسلامی است.
انتهای پیام