سد چمشیر؛ بلندترین سد بتنی غلتکی غرب آسیا

سیاست شرق _ سد چمشیر، در استان کهگلویه و بویراحمد، روز دوشنبه، به عنوان بلندترین سد بتنی غلتکی غرب آسیا، با بهره‌برداری از واحد اول نیروگاه این سد، با حضور رئیس‌جمهور و وزیر نیرو افتتاح شد.

سد چمشیر

سد چمشیر با ارتفاع ۱۵۱ متر دارای مخزنی به حجم ۲.۳ میلیارد مکعب، دریاچه‌ای به طول ۴۸ کیلومتر و مساحت دریاچه ۵۱ کیلومترمربع در تراز نرمال است که عملیات اجرایی آن با اخذ مجوزهای لازم از  از سازمان‌های ذیربط با اعتباری حدود ۲۳۰ میلیون یورو از سال ۹۱ شروع شد.

همچنین نیروگاه برق‌آبی چمشیر، دارای ۳ واحد بزرگ هر یک به ظرفیت ۵۵ مگاوات و دو واحد کوچک (زیست محیطی) هر یک به ظرفیت ۵.۵ مگاوات (جمعا ۱۷۶ مگاوات) است که از طریق پست ۲۳۰ کیلوولت چمشیر به شبکه سراسری متصل می‌شود.

واحد اول این نیروگاه با ظرفیت ۵.۵ مگاوات در پیک برق تابستان نقش مهمی خواهد داشت. همچنین انتظار می‌رود تا اوایل پاییز سایر واحدهای این نیروگاه پس از تکمیل آزمایشات باقی‌مانده وارد مدار شوند. بر اساس اطلاعات طراحی، این نیروگاه سالانه به طور متوسط ۴۸۲ گیگاوات ساعت انرژی الکتریکی تولید خواهد کرد.

سد چمشیر تنها سازه کنترلی است که بر روی رودخانه زهره احداث شده و در صورتی که این سد ساخته نمی‌شد تمام آورد رودخانه ناشی از سیلاب‌های مخرب و در عین حال با کیفیت (که بیش از ۷۰ درصد از حجم آب رودخانه در طول سال است) در مسیر رودخانه زهره به دریا می‌رفت.

مهمترین هدف از احداث این سد، تعدیل شوری رودخانه زهره و بهبود کیفیت آب پایین دست است که با ذخیره‌سازی سیلاب در ماه‌های تر و رهاسازی آب در طول سال به ویژه دربازه زمانی خرداد تا مهر ماه می‌تواند ضمن جلوگیری از ایجاد خسارت ناشی ازسیل، باعث شکوفایی و رشد اقتصادی منطقه و تامین امنیت غذایی شود.

آبگیری سد چمشیر ۲۷ دی ماه سال گذشته با موفقیت انجام شد و خوشبختانه نتایج پایش مستمر کیفیت آب مخزن به همراه کنترل و تنظیم میزان رهاسازی آب حاکی از نقش بسیار مثبت سد چمشیر بر روی کیفیت آب پایین دست دارد.

بتن غلتکی چیست؟

بتن غلتکی یا بتن متراکم شده با غلتک یا بتن غلطکی، بتنی با اسلامپ صفر می‌باشد که با ارتعاش توسط غلتک‌ها محکم و سفت می‌شود. دو نوع بتن غلتکی در کارهای ساختمانی به کار می‌رود، بتن غلتکی حجیم با عیار سیمان کم، در ساخت سدها و سازه‌های حجیم مانند دیوارهای حایل، پایه‌های سنگین و خاکریزها که در آن‌ها مقاومت زیاد مورد نیاز نیست و بتن غلتکی با عیار سیمان نسبتاً زیاد، در اجرای سریع لایه‌های روسازی بزرگراه‌ها و پوشش‌های مشابه که در آنها مقاومت مکانیکی و سایشی بالایی مورد نیاز است. مزیت اصلی این نوع بتن‌ها، هزینه پایین آن است.

بتن غلطکی در ساخت سد بکار می‌رود که از نظر اقتصادی و سرعت تکنیک جایگزین موادی مانند مصالح سدهای خاکی و از نظر میکانیکی یعنی استحکام و دوام، مانند بتن است. این تکنولوژی تحت عناوین زیر در کشورهای مختلف مورد بررسی و اجرا قرار گرفته است.

در بسیاری از کشورها هزینه ساخت سدهای بتنی با سرعتی بیش از هزینه‌های مشابه در سدهای خاکی افزایش یافته‌است به طوری که در سال ۱۹۶۰ حدوداً ۳۷٪ سدها، بتنی بوده و در فاصله سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۰ این عدد به ۲۳٪ تقلیل یافته است. استفاده از بتن غلطکی در ساخت سدهای بتنی دارای مزایای اقتصادی و سرعت عمل قابل ملاحظه‌ای نسبت به سدهای معمولی است و از تجارت و تلاش‌های موفق سد سازی در دهه اخیر محسوب می‌شود.

مزایای  استفاده از بتن غلطکی

1. مقاومت خمشی بالا (۳٫۵–۷٫۵)قابلیت تحمل بارهای سنگین و متناوب را بدون گسیختگی به وجود می ٱورد که کاهش هزینه‌های اجرایی و زمان ساخت را به دنبال دارد.
2. مقاومت فشاری بالا-توانایی مقاومت در برابر بارگذاری عظیم و ضربه‌ای را در کارخانه‌ها، مناطق نظامی و تجهیزات معدنی را باعث می‌شود.
3. مقاومت برشی بالا از ایجاد شیارهایی که توسط حرکت چرخ‌ها روی سطوح بتنی ایجاد می‌شود و نیاز به تعمیرات بعدی جلوگیری می‌کند.
4. چگالی بالا و نفوذ پذیری کم، دوام و پایداری بسیار زیادی راحتی تحت سیکلهای ذوب و انجماد به وجود می‌آورد.
5. مصرف کم آب  و نسبت آب به سیمان پایین-مقاومت بالا کاهش نفوذ پذیری و افزایش دوام و مقاومت در برابر حملات شیمیایی را باعث می‌شود.
6. به هم پیوستگی دانه‌ها:به وجود آوردن مقاومت برشی  بالا در تکیه گاها و ترک‌های کنترل نشده که باعث جلوگیری از جا به جایی عمودی و گسلش می‌شود.
7. نیاز به قالب بندی و پرداختن ندارد که باعث بالا رفتن سرعت ساخت، کاهش هزینه‌ها و نیروی انسانی مورد نیاز کمتری می‌شود.
8. سطحی سخت و با دوام با رنگ روشن که در برابر سائیدگی و رنگ روشن آن باعث کاهش هزینه ناشی از نورپردازی در پارگینگ‌ها و انبارها می‌شود.
9. کاهش میزان سیمان مصرفی و حذف سیستم‌های خنک‌کننده در بدنه سدها
10. استفاده از تجهیزلت معمول برای حمل و نقل و بتن ریزی
11. سرعت بالای بتن ریزی
12. حذف درزهای طولی در سدها

انتهای پیام