سیاست شرق _ برجام، توافق هسته‌ای، برنامه جامع اقدام مشترک، توافق ۲۰۱۵ یا هر چیز دیگری که نام آن باشد، با اسم چند دیپلمات گره خورده است.«جواد ظریف» که آن دوران وزیر امور خارجه بود و امروز «معاون راهبردی» مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور است،«سیدعباس عراقچی» که در آن دوره معاون وزیر امور خارجه بود و حال در منصب وزیر امورخارجه قرار دارد و مجید تخت‌روانچی نیز که مذاکره‌کنندگان ارشد بود و امروز معاون سیاسی کنار هم حضور دارند.

بدین ترتیب، حضور تیم معمار برجام در پرواز مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر مذاکرات اولیه و صحبت‌های پشت‌پرده در نیویورک را برای آغاز مذاکرات جدید هسته ای، را متصور می کند.

کنار این دیپلمات‌ها، علی طیب‌نیا مشاور عالی رئیس‌جمهور نیز در این پرواز حضور دارد و به نیویورک رفت، که با توجه به صحبت‌های پیشین رئیس‌جمهور مبنی بر در دستورکار قرار گرفتن حل مسئله FATF و خروج از لیست سیاه، حضور علی طیب‌نیا با تخصص اقتصادی نیز جالب توجه است. مهدی سنایی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور نیز از دیپلمات‌های باسابقه است که پیش از این سفیر ایران در مسکو بود.

دیدار مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور با انریکه مورا، رئیس شورای اروپا و بیان این موضوع که، به دنبال رسیدن زبان و نگاه مشترک برای همکاری با دیگر کشورها هستیم، بیانگر آغاز دور جدیدی از گفت گوها با غرب است.

رئیس جمهور به مورا گفت: دوری و عدم تعامل ذهنیت‌هایی ایجاد می‌کند که بستر سوتفاهم‌ها و تشدید اختلافات می‌شوند، اما گفتگوی بی‌واسطه و تعامل بهتر می‌تواند مطالب را منعکس و منتقل کند.

وی افزود: عبور از حصار اندیشه‌ها و باورها کار ساده‌ای نیست و نیاز به زمان دارد، اما ما به دنبال رسیدن به یک زبان و نگاه مشترک برای همکاری با دیگر کشورها در عرصه‌های مختلف در جهت پیشرفت متقابل هستیم و گفتگو و تفاهم تنها راه رسیدن به این نگاه و زبان مشترک است.

رییس جمهور در این دیدار تاکید کرد: در زمینه مساله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران امروز آماده مذاکره و تلاش برای حل مساله است. ایران به هیچ وجه به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست و از هر اقدامی در راستای ایجاد و تقویت صلح و امنیت در منطقه و جهان استقبال و حمایت می‌کند.

اما گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، فعلاً رایزنی‌های ابتدایی دوجانبه و چندجانبه‌ای در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل شکل بگیرد. البته سیدعباس عراقچی بر این نکته تاکید کرده است که شرایط با زمان انعقاد برجام تفاوت زیادی دارد و جنگ اوکراین و غزه نیز، بر مسائل بین‌المللی تاثیر زیادی گذاشته است.

با این حال، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در یک گفت‌وگوی ویدئویی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، گفت که آماده است در صورت تمایل طرف‌های مقابل، مذاکرات هسته‌ای را در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک آغاز کند.

وی گفت: تلاش ما این هست که دور جدیدی از مذاکرات در حوزه هسته‌ای آغاز شود، ما آمادگی این موضوع را داریم و اگر طرف‌های مقابل هم آمادگی داشته باشند می‌توانیم در همین سفر شروع مجدد مذاکرات را داشته باشیم.

وزیر امور خارجه اضافه کرد: وظیفه ما در سیاست خارجی این است که اگر اختلافات و تخاصمی بین ما و برخی از کشورها و به خصوص آمریکا بوجود آمده است، آن را کاملا رصد کرده و تدبیر کنیم که چگونه هزینه‌ها را برای کشور و مردم کاهش دهیم.

عراقچی همچنین گفت: «من چند روز بیشتر از رئیس جمهور در نیویورک می‌مانم و دیدارهای بیشتری را با وزرای خارجه کشورهای دیگر خواهم داشت.» او در عین حال احتمال دیدار با همتای آمریکایی خود را در نیویورک رد کرد.

ایران با توجه به پایان مهلت اجرای برخی از بندهای برجام و نزدیک شدن به تاریخ انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این آمادگی را دارد تا برسر تعیین تاریخ‌های جدید با طرف‌های مقابل مذاکره کند.

عراقچی اوایل شهریور ماه گذشته در گفت‌وگوی ویژه خبری گفته بود که برجام در شکل فعلی آن، قابل احیا نیست. «این سند حتما باید دوباره باز شود و قسمت‌هایی از آن اصلاح شود.»وی با اشاره به دشواری‌های بازشدن یک سند بین‌المللی گفت که این اقدام، «کار آسانی نخواهد بود ولی ما همه تلاش خودمان را خواهیم کرد.»

چندی بعد محمد جواد ظریف معاون راهبردی رئیس جمهوری در تکمیل اظهارات وزیر امور خارجه توضیح داد: «آقای عراقچی یک نکته‌ فنی درباره تاریخ‌های برجام مطرح کردند. مثلاً پارسال باید اتفاقاتی می‌افتاد و به جز اتفاقی که اتوماتیک بود و در سازمان ملل متحد تحریم‌های موشکی‌ رفع شد بقیه اتفاقات انجام نشد. بنابراین باید تاریخ جدیدی توافق شود که آن اتفاقات بیافتد.»

در همین زمینه، مجید تخت‌روانچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه دوشنبه شب با انریکه مورا معاون بورل و رئیس هیات اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته‌ای دیدار کرد و عراقچی نیز در دیدار با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، همدیگر را در آغوش گرفتند و گفت و گوهای مهمی را با یکدیگر داشتند.

در هر صورت، حضور تیم مذاکره کننده برجام در سال ۲۰۱۵ بهمراه مسعود پزشکیان در نیویورک، نمی تواند تصادفی باشد، می تواند بیانگر آغاز دور جدیدی از گفت و گوهای سیاسی بین ایران و کشورهای غربی باشد.

انتهای پیام