سیاست شرق _ اقتصادنیوز نوشت: نظامیان اوکراینی در حال پیشروی در جنوب بالاخص در منطقه خرسون هستند؛ مرکز استانی که از روزهای نخست جنگ تحت کنترل روسیه بوده است. طبیعتا سقوط احتمالی این شهر پس از یک رشته شکست ها در میدان جنگ، مسکو را در موضع ضعف قرار داده و رخدادی تحقیرکننده برای کرملین است. در این میان، هستند ناظرانی که باور دارند شکست روسیه در خرسون، پوتین را بیش از همیشه در انزوا قرار خواهد داد و زمینه ساز تشدید تنش های ۸ ماهه می گردد.

آخرین ضربه به اعتبار پوتین

در باب چرایی اهمیت خرسون باید گفت که این شهر که پیش از آغاز نبرد جمعیتش ۲۸۰ هزار نفر بود، تنها پایتخت منطقه ای است که در اختیار نیروهای روس قرار دارد. خرسون و مناطق اطرافش در روزهای آغازین درگیری در اختیار مسکو قرار گرفت چرا که نیروهای روس به سرعت از کریمه که به شکلی غیر قانونی در سال ۲۰۱۴ ضمیمه خود کرده بودند، به شمال حمله کردند. از منظری دیگر باید گفت که از دست دادن خرسون ضربه بزرگی به اوکراین وارد کرد آن هم به واسطه قرار گرفتنش در روخانه دنیپرو، روخانه ای در نزدیکی دهانه دریای سیاه و نقش برجسته اش به عنوان یک مرکز صنعتی بزرگ.

از همین رو نظامیان اوکراینی از زمان آغاز جنگ تا به امروز با توسل به اهرم های خرابکارانه وترور مقام های منصوب مسکو، نیروهای روس را برای کنترل این شهر به چالش کشیدند. خرسون همچنین در نقطه ای قرار دارد که اوکراین می تواند از طریق آن آب شیرین را از دنیپرو به کریمه قطع کند. کی یف پس از الحاق شبه جزیره کریمه این منابع حیاتی را مسدود کرد.

خطر از دست دادن خطوط تدارکاتی

برای بازپس گیری بخش هایی از خرسون به عنوان یکی از چهار منطقه ای که روسیه خلاف هنجارهای بین المللی آن را ضمیمه خود کرد و برای توجیه اقدامش به همه پرسی متوسل شد، نظامیان اوکراین این منطقه را به شکلی بی امان هدف حملاتشان قرار داده اند. این کشور ار پرتابرگردهای موشک HIMARS ارسال شده توسط ایالات متحده برای هدف قرار دادن پل کلیدی بر روی رود دنیپرو بر خرسون و یک سد بزرگ در بالا دست به عنوان نقطه عبور استفاده کرده است. این حملات روسیه را وادار کرده که به پل های موقت و کشتی هایی که توسط اوکراین هدف قرار گرفته اند، تکیه کند.

به نوشته آسوشیتدپرس، طبیعتا این وضعیت ارتباط تدارکاتی مسکو با خرسون و دیگر نیروهای روس در ساحل غربی دنیپرو را مختل کرده و آنها را در برابر محاصره آسیب پذیر تر می کند. این شرایط و کاستی پس از آن تشدید شد که هشت اکتبر کامیونی بمب گذاری شده بخشی از پل استراتژیک کرچ را که سرزمین اصلی روسیه به کریمه متصل می کند، منفجر کرد؛ پلی که به عنوان مرکز اصلی تدارکات نظامیان روس در جنوب قلمداد می شد. طبیعتا کنش اوکراینی ها در باب انفجار پل کرچ بی واکنش نماد و پوتین علیرغم آن که اوکراین حمله به این نقطه استراتژیک را گردن نگرفت، با متهم کردن سازمان اطلاعات نظامی اوکراین دستور بمباران زیرساخت های انرژی را در سراسر این کشور را صادر کرد. او همچنین در خرسون و سه منطقه ای که ضمیمه سرزمین های خود کرده، حکومت نظامی اعلام کرد تا بدین طریق تسلط روسیه بر این جغرافیا را تحکیم کند.

هراس از تحقق سناریوی شوم کرملین

همزمان با حملات سرسختانه نظامیان اوکراین به جنوب غرب در کنار رودخانه دنیپرو، نظامیان روس فارغ از تلاش برای حراست از مواضع دفاعی شان نتوانستند پیشروهایی را به نام خود ثبت کنند. شواهد نشان می دهد که ژنرال سرگئی سوروویکین، فرمانده تازه منصوب شده روسیه در اوکراین زمینه را برای عقب نشینی احتمالی از خرسون فراهم کرده و اذعان داشته که وضعیت در منطقه برای مسکو دشوارتر شده است. او خاطر نشان کرد که وضعیت جنگی در خرسون همچنان در حال تغییر است. مقام های روس که در ابتدا تصمیم ها مبنی بر تخلیه شهر را رد کرده بودند، این هفته تغییر داده و گفتند خرسون ممکن است هدف گلوله باران سنگین اوکراینی ها قرار بگیرد، از همین رو ساکنان را به ترک خرسون تشویق کردند.

حالا آنگونه که مسکو می گوید بین ۱۵ هزار نفر از ۶۰ هزار نفر، جا به جا  شده اند. مقام های اداره منطقه منصوب شده توسط مسکو نیز به سان سایر کارمندان عقب نشینی کردند.همزمان مسکو هشدار داده که اوکراین ممکن است سعی کند به سد نیروگاه برق آبی کاخوفکا در ۵۰ کیلومتری حمل کرده و مناطق وسیعی از جمله خرسون را از آن خود کند. اوکراین این موضع گیری را رد کرده و می گوید که این سناریو توسط روسیه برنامه ریزی و اجرا شده تا مسکو با منفجر کردن این سد و ایجاد فاجعه، زمینه را برای عقب نشینی اوکراین ها هموار کند. زلنسکی می گوید که این سد پیشتر توسط روس ها مین برداری شده است. او از رهبران جهان خواست تا تا به کرملین بگویند که انفجار سد به معنای استفاده از سلاح کشتار جمعی است.

رویارویی که خاک می شود؟

سوالی که امروز بسیاری از تحلیلگران بدان پاسخ می دهند این است که خرسون چه معنایی برای روسیه دارد. طبیعتا عقب نشینی روس ها از خرسون و سایر مناطق واقع در کرانه غربی دنیپرو، امید روس ها برای فشار آوردن بر غرب میکولایف و اودسا جهت قطع دسترسی اوکراین به دریای سیاه را از میان خواهد برد. علاوه بر این چنین اقدامی، ضربه ای مخرب به اقتصاد روسیه وارد کرده هرچند به مسکو اجازه می دهد تا یک کریدور زمینی به منطقه جدایی طلب ترانس نیستریا در مولداوی که پایگاه نظامی بزرگ روسیه در ان قرار دارد،بسازد.

اوله ژادنوف، تحلیلگر نظامی اوکراین دراین باره گفت که از دست دادن خرسون تمام رویاهای جنوبی کرملین را خاک می کند. خرسون یک منطقه کلیدی برای کل منطقه جنوبی است که به اوکراین اجازه می دهد تا مسیرهای اصلی تدارکات نیروهای روس را هدف قرار دهد. از همین رو روس ها تلاش خواهند کرد تا با استفاده از همه اهرم های خود کنترل این منطقه را حفظ کنند.

هراس از اعتبار از دست می رود!

 برای اوکراین اما بازپس گیری خرسون زمینه ساز گرفتن بخشی از منطقه زاپروژیا و سایر مناطق در جنوب روسیه و در نهایت عقب راندن به کریمه است. ژادنوف گفت که اوکراین باید صبر کند تا خرسون مانند سیب رسیده به دستش بیافتاد چرا که وضعیت تدارکات برای نیروهای روس روز به روز بدتر خواهد شد.

به باورش، اوکراین امیدوار است تا به سرعت تعداد موشک اندازهای HIMARS را دو برابر کند، تجهیزاتی که می تواند اهدافی را در ۸۰ کیلومتری( ۵۰ مایلی) را هدف حملات مرگبار قرار دهند. بازپس گیری خرسون همچنین به این معنا است که کی یف می تواند دوباره آب کریمه را قطع کند. به عقیده ژاداوف، پس از بازپس گیری خرسون توسط اوکراین، روس ها دوباره با چالش مشکل آب شیرین در کریمه روبروخواهند شد. از همین رو پوتین حاضر است خرسون را از روی زمین حذف کند تا این که آن را در اختیار اوکراین قرار دهد. 

طبیعتا تخریب سد برای راه انداختن سیل در مناطقی که عمدتا مسطح هستند یکی از اهرم های مکسو برای نیل به این هدف خواهد بود. به باور ژادنوف، روس ها قصد دارند نشان دهند که ضد حمله اوکراین با واکنش تند کرملین روبرو می شود، حال تصور این که این پاسخ چه می تواند باشد، هولناک است.

ولودیمیر فسنکو، تحلیلگرمستقر در کی یف در این باب گفته که تصرف تمام خرسون وسایر مناطق جنوبی یک هدیه برای روسیه بود و حال از دست دادنشان عواقب دردناکی را برای پوتین در داخل و خارج از کشور به دنبال دارد. فسنکو در ادامه یادآوری کرد که اگر روس ها خرسون را واگذار کنند،کرملین با موج تازه انتقادهای فرماندهان و مقام های نظامی اش و همچنین ملی گرایان افراطی روبرو خواهد شد. به گفته او، بعد از این شکست، طبیعتا هند و چین که حالا با دقت فعل و انفعال های مسکو را رصد می کنند، سقوط خرسون را نشان از ضعف کرملین می دانند. از همین رو پوتین نه تنها در داخل، بلکه در فراتر از مرزهای خود در ارتباط با چین با چالش اعتبار روبرو خواهد شد؛ رخدادی که می تواند برای کرملین خطرناک باشد.

انتهای پیام