سیاست شرق/ مهدی اسلامی _ رقابت جهانی در هوش مصنوعی (AI) به یکی از ویژگی های تعیین کننده قرن بیست و یکم تبدیل شده است که پیامدهای مهمی برای قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی دارد. این نژاد عمدتاً بین دو منطقه اصلی است: غرب به رهبری ایالات متحده و اروپا و شرق با تسلط چین. هر یک از طرفین نقاط قوت، استراتژی‌ها و چالش‌های منحصربه‌فرد خود را روی میز آورده و آینده هوش مصنوعی را به روش‌های عمیقی شکل می‌دهند.

رویکرد غرب به هوش مصنوعی

رویکرد غربی به هوش مصنوعی عمدتاً توسط نوآوری و کارآفرینی هدایت می‌شود و ایالات متحده مهم‌ترین بازیگر آن است. دره سیلیکون، مرکز فناوری جهانی، خانه برخی از تأثیرگذارترین شرکت‌های جهان از جمله گوگل، اپل، مایکروسافت و OpenAI است. این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری زیادی در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی می‌کنند که منجر به پیشرفت‌های چشمگیری در یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی و سیستم‌های مستقل می‌شود.

دولت ایالات متحده اخیراً تمرکز خود را بر هوش مصنوعی افزایش داده است. ابتکار ملی هوش مصنوعی، که در سال ۲۰۲۰ راه اندازی شد، با هدف اطمینان از این است که ایالات متحده یک رهبر جهانی در هوش مصنوعی باقی می ماند. این ابتکار تحقیقات هوش مصنوعی را ترویج می‌کند، نیروی کار هوش مصنوعی را تقویت می‌کند و تضمین می‌کند که این فناوری به صورت اخلاقی و مسئولانه استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، اروپا بر جنبه های اخلاقی و نظارتی توسعه هوش مصنوعی تاکید کرده است. اتحادیه اروپا مقررات سختگیرانه ای را برای اطمینان از توسعه و استفاده از هوش مصنوعی به شیوه هایی که به حقوق بشر و حریم خصوصی احترام می گذارد، معرفی کرده است. مقررات عمومی حفاظت از داده های اتحادیه اروپا (GDPR) نمونه بارز این است که چگونه اروپا به دنبال تعادل بین نوآوری و حمایت از حقوق فردی است. علاوه بر این، اتحادیه اروپا در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی از طریق برنامه هایی مانند Horizon Europe سرمایه گذاری کرده است که هدف آن تقویت نوآوری در سراسر قاره است.

رویکرد شرق به هوش مصنوعی

در شرق، چین به عنوان قدرتمندترین رقیب در مسابقه هوش مصنوعی برجسته است. رویکرد دولت چین به هوش مصنوعی با پشتیبانی قوی دولتی، دسترسی گسترده به داده ها و تاکید بر ادغام در جامعه مشخص می شود. شورای دولتی چین در سال ۲۰۱۷ طرحی بلندپروازانه برای تبدیل شدن به رهبر جهانی هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ ارائه کرد. این طرح شامل سرمایه گذاری قابل توجهی در تحقیقات، آموزش و زیرساخت هوش مصنوعی است.

مزیت چین در مسابقه هوش مصنوعی تا حدودی ناشی از جمعیت گسترده آن و حجم انبوه داده هایی است که می توان جمع آوری و تجزیه و تحلیل کرد. در توسعه هوش مصنوعی، دسترسی به مجموعه داده های بزرگ بسیار مهم است و جمعیت چین منبع عظیمی از داده ها را برای آموزش سیستم های هوش مصنوعی فراهم می کند. علاوه بر این، رویکرد دولت چین به حفظ حریم خصوصی داده ها در مقایسه با غرب محدودتر است و امکان جمع آوری و استفاده گسترده تر از داده ها را فراهم می کند.

غول‌های فناوری چینی مانند بایدو، علی‌بابا و تنسنت در خط مقدم نوآوری هوش مصنوعی هستند که توسط سیاست‌های دولتی حمایت می‌شوند که توسعه سریع و ادغام هوش مصنوعی را در بخش‌های مختلف از جمله مراقبت‌های بهداشتی، مالی و غیره تشویق می‌کنند… نقش دولت در تقویت توسعه هوش مصنوعی. مستقیم‌تر و مداخله‌گرتر از غرب است و امکان اجرای سریع‌تر فناوری‌های هوش مصنوعی را در مقیاس بزرگ فراهم می‌کند.

تفاوت ها و چالش های کلیدی

مسابقه هوش مصنوعی بین شرق و غرب فقط به این نیست که چه کسی می‌تواند پیشرفته‌ترین فناوری را توسعه دهد، بلکه در مورد اینکه چه کسی می‌تواند استانداردهای جهانی برای حکمرانی هوش مصنوعی را تعیین کند نیز مطرح است.

این واگرایی یک چالش مهم ایجاد می کند: پتانسیل برای “انشعاب” استانداردهای هوش مصنوعی. اگر شرق و غرب نتوانند بر سر استانداردهای مشترک به توافق برسند، ممکن است شاهد جهانی باشیم که در آن سیستم‌های هوش مصنوعی در مناطق مختلف ناسازگار هستند یا تفاوت‌های قابل توجهی در نحوه استفاده و تنظیم هوش مصنوعی وجود دارد. این می تواند منجر به افزایش تنش ها و چالش های ژئوپلیتیکی در همکاری جهانی شود.

علاوه بر این، نگرانی‌های اخلاقی مرتبط با هوش مصنوعی، مانند تعصب در الگوریتم‌ها، تأثیر بر اشتغال، و استفاده از هوش مصنوعی در نظارت و برنامه‌های نظامی، شدیدتر می‌شوند. شرق و غرب هر دو باید به این مسائل بپردازند، اما رویکردهای آنها احتمالاً بر اساس زمینه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی متفاوت است.

آینده مسابقه هوش مصنوعی

رقابت هوش مصنوعی بین شرق و غرب احتمالا در سال های آینده تشدید خواهد شد. هر دو منطقه می دانند که رهبری در هوش مصنوعی نه تنها موفقیت اقتصادی بلکه تأثیر جهانی را نیز تعیین می کند.

با این حال، امکان همکاری نیز وجود دارد. مسائلی مانند اخلاق هوش مصنوعی، حکمرانی جهانی و تأثیر هوش مصنوعی بر مشاغل و جامعه چالش هایی هستند که نیاز به راه حل های جهانی دارند. تلاش های مشترک بین شرق و غرب می تواند به رفع این چالش ها کمک کند، حتی با وجود رقابت شدید.

در نهایت، نتیجه این مسابقه آینده هوش مصنوعی و نقش آن در جهان را رقم خواهد زد. چه از طریق رقابت و چه از طریق همکاری، شرق و غرب هر دو نقش مهمی در تعیین اینکه چگونه هوش مصنوعی جوامع، اقتصادها و مناظر سیاسی ما را متحول می کند، ایفا خواهند کرد.

 انتهای پیام

منبع: مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی