سیاست شرق _ دور جدید مذاکرات بین سه کشور مصر، اتیوپی و سودان، روز یکشنبه، در قاهره پایتخت مصر بر سر اختلاف طولانی‌مدت در مورد سد بزرگ رنسانس اتیوپی (GERD)، برگزار شد..

به نقل از خبرگزاری شینهوا، هانی سویلام وزیر منابع آب و آبیاری مصر بر ضرورت دستیابی به یک توافق قانونی الزام آور در مورد قوانین پر کردن و بهره برداری از سد ساخته شده در بخش رودخانه نیل اتیوپی تاکید کرد و گفت: این توافق باید منافع و نگرانی های سه کشور را در نظر بگیرد.

مذاکرات سه جانبه پیش از این در ابوظبی امارات متحده عربی برگزار شده بود و پیش نویس توافق در حال آماده شدن بود که البته به نتیجه نرسید.

با این حال، پس از گفتگوی نخست وزیر ابی احمد و رئیس جمهور عبدالفتاح السیسی در قاهره، در ژوئیه ۲۰۲۳، مذاکرات از سر گرفته شد.
خاطرنشان می شود که در مورد پیش نویس توافقنامه و سایر موضوعات مرتبط بحث و مذاکره انجام خواهد شد.

بر اساس بیانیه مطبوعاتی سرویس ارتباطات دولت مصر، تمام آمادگی های لازم برای انجام مذاکرات به نحوی که از منافع ملی و حقوق توسعه آینده اتیوپی محافظت شود، انجام شده است

پس از سال ها مذاکره بی نتیجه، دو کشور پایین دستی مصر و سودان امیدوارند به یک توافق قانونی الزام آور با اتیوپی بالا دست برسند که پر کردن و عملکرد GERD را تنظیم می کند.

سویلام بر اهمیت توقف هرگونه اقدام یکجانبه در این زمینه تاکید کرد و افزود: پر کردن و بهره برداری از سد، بدون توافق سه جانبه قبلی، نقض بیانیه اصولی است که سه کشور در سال ۲۰۱۵ امضا کردند.

این مقام مصری با تاکید اینکه، در دسترس بودن بسیاری از راه حل های فنی و قانونی در خدمت منافع سه کشور بوده و به دستیابی به توافق مطلوب کمک می کند، گفت: مصر به حداکثر تلاش خود برای موفقیت در مذاکرات ادامه می دهد.

اتیوپی در سال ۲۰۲۰ با وجود مخالفت مصر و سودان شروع به پر کردن سد رنسانس بر رودخانه نیل کرد که در نهایت به تعلیق مذاکرات سه جانبه مربوطه در سال ۲۰۲۱ منجر شد.

آدیس آبابا در ماه جولای اعلام کرد که چهارمین مرحله پر کردن سد تا سپتامبر ادامه خواهد داشت و کشورهای پایین دست آسیبی نخواهند دید.

اتیوپی ساخت GERD را در سال ۲۰۱۱ آغاز کرد و انتظار دارد که پروژه غول پیکر نیروگاه آبی بیش از ۶۰۰۰ مگاوات برق تولید کند، اما مصر و سودان نگران هستند که ممکن است ححم آب رهاسازی شده نیل به سمت پائین دست، کاهش یابد.

اتیوپی در حال ساخت سدی بر روی نیل آبی است که به نیل سفید در سودان می پیوندد تا به رود نیل تبدیل شود – طولانی ترین رودخانه جهان و یک راه نجات برای تامین آب و برق به ۱۰ کشوری که از آن عبور می کند. حدود ۸۵ درصد از جریان رودخانه از اتیوپی سرچشمه می گیرد که مقامات آن کشور امیدجان، سد که اکنون بیش از سه چهارم کامل شده است، در سال ۲۰۲۳ به ظرفیت کامل تولید برق برسد.

در ماه جولای، آدیس آبابا اعلام کرد که به هدف سال اول خود برای پر کردن مخزن این سد بزرگ رسیده است.

مصر برای تامین آب کشاورزی خود و بیش از ۱۰۰ میلیون جمعیت خود به شدت به رود نیل متکی است، در حالی که سودان هشدار داد که اگر اتیوپی به طور یکجانبه سد را پر کند، جان میلیون ها نفر در خطر “بزرگ” قرار خواهند گرفت.

در ماه ژوئیه، مصر، اتیوپی و سودان مذاکرات آنلاین تحت حمایت AU در مورد GERD را به عنوان بخشی از روند مذاکرات طولانی آغاز کردند. مذاکرات از آن زمان تاکنون به نتیجه نرسیده است.

از یک سو، مقامات مصری بارها اتیوپی را مقصر این بن بست می دانند و آدیس آبابا را به بازی برای زمان متهم می کنند.

از سوی دیگر، اتیوپی بارها نگرانی مصری‌ها را رد کرده و از ساخت سد ۴ میلیارد دلاری خود به عنوان حیاتی برای توسعه، برق‌رسانی و نجات جمعیت ۱۰۷ میلیونی خود از فقر دفاع کرد.

در اواخر اکتبر، سه کشور آفریقایی مذاکرات مجازی را در مورد تکمیل و بهره برداری از پروژه، پس از اینکه مذاکرات قبلی در ماه اوت متوقف شده بود، از سر گرفتند. در جریان دور مذاکرات، وزرای خارجه و آبیاری سه کشور کارشناسانی را از کشورهای خود به منظور مذاکره و توافق بر سر رویکردی به منظور مثمر ثمر بودن این مذاکرات، معرفی کردند.

گفت‌وگوهای جدید پس از اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، انجام شد که در آن او گفت که در پایین دست مصر ممکن است این پروژه را که قاهره آن را یک تهدید وجودی خواند، «منفجر کند».

انتهای پیام