سیاست شرق _ در حالی که ولادیمیر پوتین تلاش می کند نظر رهبران آفریقایی را با وعده کمک های اقتصادی جلب کند، به نظر می رسد، حضور رهبران کشورهای آفریقایی جهت شرکت در اجلاس سران مجمع اقتصادی و بشردوستانه روسیه و آفریقا ، تحت تاثیر فشارهای غرب، نسبت به اجلاس ۲٠۱۹، کاهش چشمگیری داشته است.

کرملین روز چهارشنبه اعلام کرد که تنها ۱۷ تن از سران کشورهای آفریقایی در این نشست شرکت خواهند کرد. این بسیار کمتر از کنفرانس ۲٠۱۹ در سوچی ( ۴۵ تن) بود.

کرملین روز چهارشنبه همچنین قدرت های غربی را متهم کرد که کشورهای مایل به شرکت در اجلاس سن پترزبورگ را تحت فشار و تاثیر قرار داده اند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی مطبوعاتی پوتین در پاسخ به سوالی درباره تعداد کم شرکت کنندگان، گفت: «این کاملاً مداخله آشکار و گستاخانه از سوی ایالات متحده، فرانسه و سایر کشورها از طریق مأموران دیپلماتیک آنها در کشورهای آفریقایی و تلاش آنها برای اعمال فشار بر رهبران این کشورها به منظور جلوگیری از حضور فعال آنها در مجمع بود.

روسیه که تحت تحریم‌های کشورهای غربی قرار دارد، بر برنامه‌های خود برای گسترش روابط با کشورهای جنوب تأکید کرده و آینده روابط خود را در آسیا و آفریقا می بیند، جایی که رشد پیش‌بینی‌شده فرصت‌های اقتصادی فوق‌العاده‌ای را به همراه خواهد داشت.

اما وعده های پوتین در سال ۲٠۱۹ برای افزایش تجارت با آفریقا به ۴٠ میلیارد دلار در سال، محقق نشد و بنا به گفته وی در اجلاس ۲٠۲۳، به ۱۸ میلیارد دلار رسیده است . نفوذ اقتصادی روسیه در کشورهای آفریقایی هنوز توسط قدرت‌های دیگر مانند چین، تضعیف می شود، ضمن اینکه تحریم‌های جدید غرب، به دلیل جنگ اکراین، این کشور را با مشکلاتی نیز مواجه ساخته است.

روسیه همچنین تلاش دارد، نفوذ اتحاد جماهیر شوروی در آفریقا را احیا کند و جایگاه خود را مجددا در این قاره، به دست آورد.

با این وجود، برخی از رهبران آفریقا که با فشارهای فوق‌العاده ای در داخل مواجه هستند و از احتمال واکنش اجتماعی ناشی از افزایش قیمت غلات می‌ترسند، با عصبانیت نسبت به خروج روسیه از توافق غلات با سازمان ملل و ترکیه صحبت کرده‌اند.

کوریر سینگ اوئی، دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه کنیا هفته گذشته در توئیتی گفت: «تصمیم روسیه برای خروج از ابتکار غلات دریای سیاه ضربه خنجری به قیمت های امنیت غذایی جهانی است و به طور نامتناسبی بر کشورهای منطقه تأثیر می گذارد. شاخ آفریقا قبلاً تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفته است.»

از نظر موضوعات ملموس، روسیه احتمالاً بر امنیت غذا و سوخت در آفریقا و طیف وسیعی از خدمات ویژه دیگر تمرکز خواهد کرد که می تواند نخبگان آفریقایی را برای حفظ روابط نزدیکتر با مسکو ترغیب کند.

مسکو همچنین پیشنهادات دوجانبه غلات را در تلاش برای کاهش فشار داخلی بر رهبران آفریقایی و همچنین یافتن بازارهایی برای محصولات سرگردان روسیه داد.

برخی از رهبران مانند رئیس جمهور آفریقای جنوبی، سیریل رامافوزا، به دنبال احیای طرح صلحی هستند که قبلاً به پوتین و رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، ارائه کرده بودند.

هادسون با اشاره به فشارهای اقتصادی جدی بر کشورهای آفریقایی ناشی از جنگ و تحریم ها، گفت: «ما دیدیم که سران کشورهای آفریقایی موضع بسیار علنی تری در تلاش برای ارائه طرح های صلح احتمالی اتخاذ کردند. آنها به این کنفرانس می‌آیند که نه فقط برای سلام گفتن، بلکه برای جدی گرفتن پوتین!»

هادسون گفت که ممکن است پس از رد توافق پیشنهادی رهبران آفریقایی در جریان نشست ماه گذشته در مسکو، هنوز خشمی وجود داشته باشد. او(پوتین) اساساً دستی به سر آنها کشید و آنها را به خانه فرستاد و گفت شما نمی‌دانید چه خبر است! من فکر نمی‌کنم که به خوبی با آنها برخورد کرد… ممکن است گفتگوهای دشواری وجود داشته باشد.»

هادسون گفت، با این وجود، علی رغم تاریخ امپریالیستی خود روسیه، این کشور در آفریقا مزایایی دارد، از جمله سابقه طولانی در جلب نظر نخبگان محلی و پیامی محبوب در به تصویر کشیدن مسکو به عنوان یک نیروی ضد امپریالیستی که در برابر غرب مقاومت می کند.

با این حال، نقش گروه مزدور واگنر که در جمهوری آفریقای مرکزی، لیبی، مالی و سودان فعال است، نزد برخی از رهبران آفریقایی محبوب است و به‌طور انعطاف‌پذیری از آنها، برای مقابله با گروههای شبه نظامی استفاده می کنند. 

کرملین متعهد شده است که فعالیت‌های گروه مزدور واگنر در آفریقا را کاهش نخواهد داد، حتی پس از اینکه یوگنی پریگوژین، رهبر این گروه مزدور، ماه گذشته شورش نافرجامی را در روسیه به راه انداخت.

قبل از اجلاس، پریگوژین یک مصاحبه زنده نادر با کانال تلویزیونی طرفدار کرملین Afrique Média انجام داد که کشورهای فرانسوی زبان آفریقایی را هدف قرار می دهد. او گفت: “هیچ کاهشی در برنامه های ما در آفریقا وجود نداشته و نخواهد بود.”

با این حال، مسکو تلاش می کند با به انزوا کشیدنش توسط غرب مقابله کند و حضور مقامات کشورهای آفریقایی نیازمند به کمک ، می تواند به مسکو در این رابطه کمک کند.

اولین اجلاس سران کشورهای آفریقایی و روسیه در سوچی (۲٠۱۹)

 نشست اقتصادی روسیه و آفریقا در تاریخ ۲۳ تا ۲۴ اکتبر ۲٠۱۹ در سوچی برگزار شد که بیش از ۶٠٠٠ مهمان از جمله بیش از ۱۱٠٠ نماینده تجاری خارجی و حدود ۱۹٠٠ عضو هیئت های رسمی خارجی را گرد هم آورد. در این مراسم مقاماتی از ۵۴ کشور آفریقایی حضور داشتند که ۴۵ نفر از آنها با حضور سران کشورها و دولت ها حضور داشتند. این نشست با شعار « برای صلح، امنیت و توسعه» برگزار شد؛ اگرچه روسیه قبلاً به دلیل اشغال کریمه و به راه انداختن یک جنگ ترکیبی در شرق اوکراین تحت تحریم بود. اما در آن زمان، دادگاه کیفری بین‌المللی هنوز حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را به دلیل جنایات جنگی صادر نکرده بود. این نشست تنها تصویر دیگری از افزایش اخیر در تعاملات اقتصادی، امنیتی و سیاسی-دیپلماتیک برای تقویت روابط روسیه و آفریقا است.

 در این اجلاس که هدف آن احیای نفوذ اقتصادی، سیاسی و نظامی روسیه در آفریقا بود ، نمایندگان تمام ۵۴ کشور آفریقایی، از جمله ۴۳ رئیس دولت یا دولت ، شرکت کردند.

در اجلاس سران ۲٠۱۹، پوتین گفت روسیه ۲٠ میلیارد دلار از بدهی های کشورهای آفریقایی را که در زمان شوروی انباشته شده بود، بخشید.

همچنین، در زمینه های نظامی و سیاسی، انرژی و تجارت، قراردادهایی امضا شد. از جمله قرارداد برای تامین بالگردهای تهاجمی به نیجریه، مذاکرات بین شرکت اتمی دولتی روسیه Rosatom و اتیوپی برای توسعه انرژی هسته‌ای در اتیوپی، و قراردادهایی برای همکاری نفت و گاز با جمهوری کنگو، گینه استوایی، مراکش و سودان جنوبی.

 در جریان اجلاس ۲٠۱۹، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، خواستار دو برابر شدن تجارت روسیه با کشورهای آفریقایی طی چهار تا پنج سال آینده شد. 

انتهای پیام