سیاست شرق _ ایلنا نوشت: چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و این روزها شاید آنچه که بیش از دیگر مسائل در محافل سینمایی مطرح می‌شود، حاشیه‌هایی چون تحریم این رویداد است که با عدم حضور بسیاری از چهره‌های سینمایی در پردیس سینمایی ملت و یا اعلام موضع برخی سینماگران نسبت به این جشنواره نمود پیدا کرده و از طرف دیگر آنچه که می‌تواند مورد توجه اذهان عمومی باشد، موضع‌گیری مدیران سینمایی نسبت به این جریان است. چندی پیش مجتبی امینی (دبیر جشنواره) در یادداشتی به این نکته تأکید کرد که جشنواره فجر متعلق به یک تفکر نیست، او در بخشی از یادداشت خود نوشت: بر خود فرض می‌دانیم که دوستان و همراهان سال‌های قبل را محترم بدانیم و منتظر روزی باشیم که با فرو نشستن غبارها، اعضای خانواده سینما، همچون گذشته، یکدل در این جشن شرکت کنند که بی‌حضور آنان، این ضیافت حلاوت سال‌های گذشته را ندارد.

اما این تنها موضع‌گیری صورت گرفته از سوی مسئولان سینمایی نبود، روح‌الله سهرابی (مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی) نیز در یادداشتی نسبت به پدیده تحریم جشنواره فیلم فجر واکنش نشان داد که بسیاری یادداشت سهرابی را تهدیدآمیز تلقی کردند. او که تحریم را مبارزه نرم عنوان کرده، در بخشی از یادداشتش نوشت: اصلی‌ترین ملاحظه و قاعده این تحریم و مبارزه آن است که مادامی که جمهوری اسلامی برقرار و چراغ سینمایش روشن است و جشنواره فیلم فجر در دایره فرهنگی و هنری‌اش برگزار می‌شود نه باید فیلمی بسازند یا بازی کنند و نه در جشنواره‌ای شرکت کنند.

به نظر می‌رسد که لحن مسئولان سازمان سینمایی در برخورد با پدیده تحریم با هم متفاوت است، با محمد خزاعی (رئیس سازمان سینمایی) گفتگویی داشتیم و از او درباره این تناقض یا اصطلاحاً “یک بام و دو هوای” سازمان سینمایی و موضع مشخص این سازمان نسبت به سینماگرانی که مایل به حضور در جشنواره نبودند، پرسشمان را مطرح کردیم و او در پاسخ به خبرنگار ایلنا گفت: من فکر می‌کنم نظرات آقای سهرابی با آقای امینی تفاوت چندانی ندارد بلکه برداشت‌ها و تحلیل‌هایی که درباره مطلب آقای سهرابی می‌شود کمی نادرست است. ایشان در یادداشتی که منتشر کردند به این نکته اشاره داشتند که تا ابد نمی‌توانیم بگوییم در جشنواره حاضر نمی‌شویم؛ اگر کسی مایل به حضور در جشنواره نیست یعنی نمی‌خواهد دیگر در سینما کار کند؟

وی افزود: سینماگر نمی‌تواند سینما را رها کند، این شغل ماست و همه ما در خانواده سینمای ایران همین شغل را داریم و تا امروز هر موفقیت و دستاوردی که داشتیم آن را مدیون سینمای نظام جمهوری اسلامی ایران هستیم. ما که نمی‌توانیم بگوییم در جای دیگری پیشرفت کردیم، کشور دیگری به ما بها داده، امکانات را در اختیار ما قرار داده و ما در بستری جدا به این موفقیت‌ها رسیده‌ایم. ظرفیت‌سازی و پرورش همه ما در بستر جمهوری اسلامی اتفاق افتاده؛ همه ما در جشنواره فیلم فجر حضور داشتیم، رشد کردیم، دیده شدیم، جایزه گرفتیم و همین دیده شدن‌ها، جایزه گرفتن‌ها، بحث‌ها و نقدها باعث شده که منتقدان و مردم از ما یک شناختی پیدا کنند و این شناخت سرمایه یک هنرمند است. ما معتقدیم همه هنرمندانی که می‌خواهند برگردند، فعالیت و کار کنند و نیتشان اصلاح امور است و می‌خواهند کار سینما و هنر انجام دهند؛ نه کار سیاسی، باید امکان فعالیت داشته باشند و مشخص است که ما از آن‌ها استقبال می‌کنیم.

رئیس سازمان سینمایی تأکید کرد: تا امروز هم رویکرد سازمان سینمایی همین بوده، ما با همه قشرها، گروه‌های سیاسی و جناحی و همه سینماگران، حتی برخی سینماگرانی که با ما همراه نیستند، بیشترین تعامل را داشتیم اما در این بین عده معدودی هستند که نمی‌خواهند کار کنند و این موضوع دیگر به ما ارتباطی پیدا نمی‌کند و این انتخاب شخصی آن‌ها است که می‌گوید من دیگر نمی‌خواهم تا آخر عمرم در جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشم یا اصلاً دیگر تمایلی به کار در سینما ندارم. این تصمیم به ما ارتباطی ندارد و انتخاب یک فرد است و ما نمی‌توانیم اصرار کنیم.

خزاعی در پاسخ به این پرسش که سازمان سینمایی برای از بین بردن جریان تحریم چه برنامه‌ای دارد، گفت: در سال‌هایی اتفاقات مشابه امسال رخ داده و حتی برخی مواقع همه عوامل در جشنواره حاضر نمی‌شدند؛ این اتفاق عجیبی نیست. امسال هم جشنواره فیلم فجر برگزار شده و تقریباً همه کارگردان‌ها و تهیه‌کننده‌ها به جشنواره آمدند. از نظر من سه عنصر اصلی سینما به ترتیب تهیه‌کننده، کارگردان و نویسنده هستند و بحث‌های تخصصی نیز با این افراد انجام می‌شود. خیلی از سال‌ها منتقدان ما به جلسات پرسش و پاسخ فیلم‌ها در جشنواره انتقاد داشتند و اعلام می‌کردند که سوالات مطرح شده در نشست‌ها سطحی است و چرا در نشست‌ها وارد مباحث تخصصی نمی‌شویم؛ در واقع وقتی از یک بازیگر پرسیده می‌شود که چقدر دستمزد گرفته‌ای یا چرا این نقش را انتخاب کردی و… طبیعتاً محتوای نشست‌ها مورد پسند افرادی که به دنبال بحث‌های تخصصی هستند، نیست. اگر گفتمان به سمتی برود که پرسش و پاسخ با تهیه‌کننده، کارگردان و نویسنده صورت بگیرد بالاجبار بحث‌ها عمیق‌تر خواهند شد. 

وی خاطرنشان کرد: با این حال غیر قابل انکار است که سینما ابزاری به نام بازیگر دارد که حضور آن‌ها می‌تواند جذاب باشد. بازیگران بسیاری از سینمای ایران در فیلم‌های امسال جشنواره حضور داشتند، پس تحریمی اتفاق نیفتاده چرا که تحریم به این معنا است که بازیگران حتی نباید در فیلم‌ها هم حضور داشته باشند. بازیگران در فیلم‌ها ایفای نقش کرده‌اند، به سینمای ملی خودشان احترام گذاشته‌اند و در سال بعد قرار است در اکران حضور داشته باشند. اگر بخواهیم از مجموع عملکرد آن‌ها یک خروجی به دست بیاوریم متوجه می‌شویم که آن‌ها معاند یا مخالف نیستند. من معتقدم که یک فضای رسانه‌ای بسیار سخت که من به آن تروریسم رسانه‌ای می‌گویم چنان روی هنرمندان ما کار می‌کند که یک نوع واهمه و ترس ایجاد کرده است. ما نباید بگوییم که تمام درها بسته است، باید در برخی موارد به آن‌ها حق بدهیم، بگوییم همه چیز نیازمند زمان است تا متوجه شوید واهمه‌ و ترسی که برای شما ایجاد شده توخالی و پوشالی است و می‌توانید در این عرصه ظهور و بروز داشته باشید. اگر ما بتوانیم این فضا را بشکنیم به غیر از تعداد خیلی معدود، ما سینماگرانی نداریم که نخواهند دیگر در این سینما حضور داشته باشند.

خزاعی در پایان گفت: جدیت هنرمندان و بازیگران سینمای ایران در تولیدات امسال، حضورشان در آثار و نقش‌آفرینی‌شان برای مردم نشان می‌دهد که این خانواده بزرگ سینمای ایران مردم، مخاطبان و سینما را دوست دارند.

انتهای پیام/