سیاست شرق _ تاکنـون بایـد مشـخص شـده باشـد کـه پیامدهـای اجتماعـی فن آوری هـای پیـشرو، بسـیار عظیـم خواهنـد بـود[…] بــا نگاهــی شــفاف بــه هــوش مصنوعــی آغـاز میشـود؛ حـوزهای کـه در مـورد آن افـرادی ماننـد اسـتیون هاوکینـگ و اکنــون (ایلان) ماســک هشــدارهای تیــره و تــاری را ترســیم کرده انــد، آغــاز می شــود.

آیــا ماشــین های ابرهوشــمند میتواننــد بــه تهدیــدی بــرای موجودیــت نــژاد بشــر تبدیــل شــوند؟ لوچیانــو فلوریــدی اســتدلال می کنــد کــه مشــکل نــه ماشــین ها، بلکــه انســان هایی خواهنــد بــود کــه محیــط فعالیــت را بــرای ماشین ها ایجاد میکنند. بــه رغــم ایــن مشــکلات، هنــوز قلمــروی وســیعی بــرای پیشــرفت وجــود دارد.«کنـث کوگیـر» شـرح می دهـد در جهانـی کـه داده هـا، نیـروی پیـش برنـده آن هســتند، امــوری کــه انجــام آنهــا اکنــون ســخت اســت، آســانتر خواهنــد شــد، چیزهــای گــران، ارزانتــر و چیزهــای کمیــاب، فراوانتــر خواهنــد شــد.

پزشــکان از ســامانه های مربــوط بــه  کلان داده هــا بــرای تصمیم گیــری بهتــر بهـره می برنـد، آمـوزگاران از داده هـا بـرای طراحـی سـرعت آمـوزش مخصـوص بـه هـر دانـش آمـوز اسـتفاده میکننـد، وکلا قـادر خواهنـد بـود کـه شـواهد و سـوابق مرتبـط را ، بـا سـرعت بیشـتر و هزینـه کمتـر بیابنـد. ایـن مشـاغل و دیگــر پیشــه ها توســط فــن آوری جــارو نخواهنــد شــد مــا حتــی شــاید بــه پزشــکان، آمــوزگاران و وکلای بیشــتری نیــاز داشــته باشــیم و نــه کمتــر، امــا آنها باید شیوه انجام امور را تغییر دهند و مهارت های تازه ای را بیاموزند.

اگـر بپذیریـم کـه پویایـی دیجیتالی پیـشرو به معنـی تحـول در اقتصادهای توسـعه یافتـه اسـت، امـا ایـن تنهـا شـیوهای نیسـت کـه فـن آوری می توانـد به وســیله آن تحولاتی اساســی را بــه بــار بیــاورد. گســترش فــن آوری در کشــورهای فقیرتــر و رســاندن آن بــه ســطح فعلــی فــنآوری در کشــورهای ثروتمنــد، بــه همیــن انــدازه، اگــر نــه بیشــتر، اهمیــت دارد.

 ملینــدا گیتــس، جهانـی را بـه تصـور می کشـد کـه در آن هـر زن یـک تلفـن همـراه هوشـمند دارد کـه تاثیـر آن بـر بخش هایـی از سلامت گرفتـه تـا کشـاورزی و بانکـداری عظیـم خواهـد بـود. تحقـق چنیـن تصویـری تـا سـال ۲۰۵۰ بـه طـور حتـم امکانپذیر است. ایــن یکــی از شــیوه هایی اســت کــه نشــان می دهــد کــه فــنآوری چگونـه میتوانـد از نابرابـری بکاهـد.

 آدریـن وولدریـج شـیوه های دیگـری را ارائــه می دهــد و شــرح می دهــد کــه، هــر چنــد مســئولیت بخــش بیشـتر افزایـش نابرابـری طـی سـالهای اخیـر بـر عهـده فـن آوری اسـت، امـا تکنولـوژی میتوانـد در آینـده بـه معکـوس سـاختن ایـن رونـد کمـک کنــد. بــرای مثــال، می توانــد در شناســایی و انتخابــ جوانــان مســتعد بـدون توجـه بـه پایـگاه اجتماعـی آنهـا کمـک کـرده و بـه آنهایـی کـه از برخــی امکانــات بی بهره انــد فرصــت درخشــش بدهــد. فــن آوری، از آمـوزش گرفتـه تـا سلامت ، از مبـارزه بـا فسـاد گرفتـه تـا افزایـش امنیـت در محله هـای فقیرنشـین، ابـزاری قدرتمنـد را در اختیـار سیاسـت گذاران قرار میدهد.

مشــاهده تحولات پیــش رو، نگرانی هایــی را دربــاره اثــرات آنهــا بــر کار و اشــتغال ایجــاد میکنــد. آیــا ماشــین ها، صنایــع را از نیــروی انســانی خالــی می کننـد و یـا شـغل های بیشـتری ایجـاد خواهنـد کـرد؟ و آیـا ایجـاد مشـاغل جدیـد آنقـدر سـریع خواهـد بـود کـه بتوانـد جلـوی ایجـاد مشکلات شـدید بــرای آنهایــی کــه کارشــان را از دســت داده انــد را بگیــرد؟ لینــدا گرتــون بــه پرســشهایی می پــردازد کــه کســب و کارهــا و سیاســتگذاران بایــد هنــگام مواجهــه بــا آینــده نامعلــوم کار و اشــتغال بپرســند، و نتیجــه می گیــرد کــه «سـازمان هایی موفـق خواهنـد بـود کـه در درون خـود تطبیق پذیـر باشـند، ایـن بـه معنـی خلاقیت در طراحـی نردبـان شـغلی، تخیـل در تقویـت اسـتعدادها، انعطـاف پذیـری در تربیـت و آمـوزش و رویکـردی تـازه در همـکاری با ماشـینها اســت: «چــه دســتاوردهایی از همــکاری میــان نیــروی کار انســانی و همــکاران رباتیک آنها تحقق خواهند یافت؟»

بــه یــاد می آوریــد کــه تخیــل (بــه شــکل داســتانهای علمــی تخیلــی) بخشـی از جعبـه ابـزار تـام اسـتندیج بـرای نگریسـتن بـه آینـده فـن آوری بـود. بــه همیــن خاطــر بخشــی از صفحــات ایــن کتــاب را بــه «آینــده تصویــر شــده» اختصاص دادیــم و از دو نویســنده داســتانهای علمــی تخیلــی دعــوت کردیــم داســتان هایی را بنویســند کــه در ســال ۲۰۵۰ روی میدهنــد. الســتر رینالـدز و نانسـی کـرس بـه بهتریـن شـکل درخواسـت مـا را اجابـت کردنـد و بـه فن آوریهـای محتمـل در آینـده و مسـائل اخلاقی مرتبـط بـا آنهـا حیـات بخشیدند. داستانهای آنها به طور جالب توجهی واقعی جلوه میکنند.

 بزرگی خطرناک

 سه ریسمان در کتاب «ابـر فنآوری» حضـور دارنـد کـه از آغـاز تـا انتهـای آن بــه شــکل جالــب توجهــی در هــم تنیــده شــده اند. نخســتین ریســمان ویژگی هایی است که در عنوان کتاب «ابَـر فـنآوری» نیـز مشـهود اسـت و حسی از بزرگی را ایجــاد میکنــد. پیشــرفت های احتمالــی ترســیم شــده بـرای فـن آوری در سـال ۲۰۵۰ ،عظیـم هسـتند. بـه سـختی می تـوان نسـبت بـه ایـن پیشـرفت های غیرعـادی کـه در دسـترس خواهنـد بـود، هیجـان زده نشــد. ایــن دورنمــای جــذاب جهانــی اســت کــه در آن خدمــات ســریعتر، ارزانتـر و بهتـر ارائـه می شـوند؛ جایـی کـه گسـتردگی دسترسـی بـه خدمـات از نابرابــری می کاهــد؛ جایــی کــه غــذا بــه وفــور یافــت میشــود، انــرژی پاکیزه تــر و حمــل و نقــل ایمن تــر اســت؛ جایــی کــه افــراد ســالم تر هســتند و فرصت های بیشتری پیش روی آنها قرار دارد.

بـا ایـن حـال، همانطـور کـه الیـور مورتـون در یادداشـت تفکربرانگیـزش[…] اشـاره میکنـد، بسـیاری از ایـن روندهـا ممکـن اسـت مسـیر اشــتباهی را طــی کننــد و مشکلاتی جــدی را پدیــد آورنــد. پیامدهــای ناخواسـته، اختلالات خطرنـاک و سوءاسـتفاده از فـن آوری در راه خواهنـد بـود. آگاهـی نسـبت بـه خطـرات پیـش رو، دومیـن ریسـمانی اسـت کـه فصل هـای کتاب «ابَــر فــنآوری» را بــه هــم پیونــد داده اســت: «ابَــر فــنآوری» می تواند به «ضرر فنآوری» تبدیل شود.

 فرانکــو یلچــک نســبت بــه ناکامی هــای احتمالــی هشــدار می دهــد، دیگــران نیــز اخطــار می دهــد کــه سیاســت گذاران بــرای همـگام شـدن بـا مسـائلی کـه پیشـرفت فـنآوری بـه همـراه خواهـد آورد،کار سـختی در پیـش خواهنـد داشـت، صنایـع مختلـف یکـی پـس از دیگـری زیـر و رو خواهنـد شـد، بـا همـه پیامدهایـی کـه ایـن زیـر و رو شـدن، بـرای مشـاغل و زندگـی آنهایـی کـه در ایـن صنایـع مشـغول بـه کارنـد بـه همـراه خواهنـد داشت. لوچیانــو فلوریدی ســرعت تغییــرات را اینگونه بــه زیبایی بــه تصویــر می کشد:«هـزار سـال طـول کشـید تـا تاثیـر انقلاب کشـاورزی بـه طـور کامـل  بـر جامعـه پدیـدار شـود، بـرای انقلاب صنعتـی ایـن زمـان چنـد قرن بـود، امـا بـرای انقلاب دیجیتالـی تنهـا چنـد دهـه زمـان بـرد. پـس جــای تعجبــی نیســت کــه گیــج شــده ایم و تعادلمــان بــه هــم خورده است.»  

 آکساندرو همان قــدر کــه هیجان انگیــز اســت، دشــوار هــم هســت. ریســمان ســومی هــم وجــود دارد کــه […] بــا ایــده بزرگــی و خطــرات در هــم تنیده اســت: ایــن بــاور کــه «آنچــه پیــشرو اســت اجتناب ناپذیــر اســت.» اثــر فــن آوری تنهــا تــا حــدی تحــت تاثیــر نوآوری هــای دانشــمندان، شــیفتگان فــن آوری و کارآفرینــان قــرار داد. جهــان فــنآوری تــا سـال ۲۰۵۰ همچنیـن توسـط تصمیمـات دولتهـا، اسـتراتژی های شـرکت ها و انتخاب هــای افــراد شــکل خواهــد گرفــت. بــه حد اعــلاء رســاندن «ابر فنآوری» به همه ما بستگی دارد.

منبع: بخشی از کتاب «۲۰ تغییر بزرگ تکنولوژِی تا سال ۲۰۵۰ / نوشته جمعی از نویسندگان /  ترجمه: آرش پور ابراهیمی»