سیاست شرق _ در زندگی ما، اغلب از اصطلاحات رنگارنگی استفاده می کنیم که غالبا نیز در مورد منشا و حکایت این اصطلاحات و کلیدواژه ها اطلاعات کمتری را پیگیری می کنیم، یکی از اصطلاحات«شمشیر داموکلس» است.

شمشیر داموکلس، یک مفهوم نسبتا شایع در علوم سیاسی و اجتماعی است که برگرفته از یکی از حکایت‌های اخلاقی یونان باستان است.

داموکلس (Damocles) شخصیتی درباری ، خوش‌زبان و چاپلوس در دربار یکی از پادشاهان به نام دیونیزوس دوم پادشاه سیراکوز در قرن چهارم قبل از میلاد بود.

حکایت شمشیر داموکلس

داموکلس ادعا می‌کرد که پادشاه، از نظر قدرت و صلاحیت اداره‌ی مملکت، مردی خوشبخت و موفق و بی همتاست و هیچگونه دغدغه ای نیزندارد. روزی پادشاه که از این مسئله مطلع بود، به او پیشنهاد کرد که آن دو، یک روز جایشان را باهم عوض کنند تا «داموکلس» بتواند خود، این خوشبختی را تجربه کند. داموکلس با شتاب و اشتیاق بسیار این پیشنهاد پادشاه را قبول کرد.

شامگاه در دربار، مثل همیشه مجلس شام رنگارنگ و بزمی را نیز ترتیب دادند. داموکلس در آن مجلس از این‌ که شاهانه از وی پذیرایی می‌شد احساس رضایت و شعف فراوان می‌کرد.

ولی ناگهان متوجه شد که شمشیر تیزی درست بالای سرش با تار مویی از دم اسب آویزان است(!). بلافاصله با دیدن شمشیر، نگران شد و تجربه‌ی لذت‌بخش خود را فراموش کرد. پس به سرعت و با نگرانی از جایش برخاست و از پادشاه درخواست کرد به وی اجازه داده شود تا تخت پادشاهی را ترک کند و در همان حال گفت که دیگر هیچ‌وقت آرزو نخواهد کرد که چنین خوشبخت باشد.

اصطلاح شمشیر داموکلس

داستان اساطیری شمشیر «داموکلس»، در ادبیات سیاسی، اقتصادی و تجاری کاربردهای بسیاری دارد. این عبارت شرایطی را نشان می‌دهد که تهدیدات همیشگی و بسیاری، فرد بزرگ و موفق را از سوی دیگران و یا خودش وجود دارد. اگر رقبای سیاسی یا اقتصادی یا اجتماعی، بتوانند این گونه تهدیدها را برای رقبای موفق خود ایجاد کنند، راه را بر ایشان تنگ کرده و احتمال تسلیم شدن و عقب‌نشینی آنان را افزایش می دهد.

همچنین شمشیر داموکلس، بر بالای سر حاکمان کشورها نیز قرار دارد تا دچار غرور و حرکت اشتباهی نشوند، این شمشیر می تواند در صورت اشتباه محاسباتی و یا تصمیم گیری غلط آنها، بر سر آنها و مردمانشان فرود آید و نتایج اسفناکی را به بار آورد. سرگذشت حاکمانی چون صدام حسین رییس جمهور عراق که با اشتباه در تصمیم گیری های خود، نه تنها خود، بلکه ملت خود را نیز در مخمصه ای بزرگ قرار دارد.

انتهای پیام